Druk cyfrowy

Druk cyfrowy charakteryzuje się następującymi cechami:

  • materiały przeznaczone do druku są dostarczane do urządzenia drukującego w postaci danych komputerowych,
  • komputerowy zapis cyfrowy pozwala na druk bezpośredni lub poprzez nośnik pośredni,
  • w przypadku występowania nośnika pośredniego obraz znajdujący się na nim jest kasowany i zapisywany na nowo po każdym cyklu drukowania,
  • istnieje możliwość zmian dowolnych elementów graficznych lub tekstowych dla każdej kolejnej odbitki (personalizacja),
  • w urządzeniu najczęściej brak formy drukowej (nie dotyczy risografii). Swoistą formą drukową jest sam zapis cyfrowy,
  • obraz drukowy tworzony jest w cyfrowej maszynie drukarskiej i to bezpośrednio w miejscu, z którego rozpoczyna się druk.

Zalety druku cyfrowego

  • Realizacja zleceń „od ręki”. Faza przygotowawcza trwa bardzo krótko i może odbywać się w trakcie drukowania innych zleceń.
  • Jakość otrzymywanych druków jest znacznie wyższa od wydruków z typowej drukarki lub plotera i jest zbliżona do offsetu.
  • Prędkość druku jest znacznie większa niż w typowych drukarkach komputerowych, choć trochę niższa od offsetu (dla typowych maszyn do druku cyfrowego pracujących w technice elektrofotograficznej zamyka się w przedziale od kilku do ok. 200 stron A4 / min)
  • Możliwość druku na wielu różnych podłożach oraz w szerokim przedziale gramatur.
  • Brak konieczności przygotowywania formy drukowej znacząco obniża koszty druku, szczególnie przy nakładach małych i bardzo małych, oraz daje bardzo krótki czas uzyskania pierwszej odbitki.
  • Oszczędności z powodu braku druków próbnych. Pierwsza odbitka schodząca z maszyny jest odbitką nakładową.
  • Cena druku wyłącznie jednej kopii oraz cena druku jednej kopii w dużym nakładzie jest taka sama, natomiast ceny rynkowe tych kopii, uwzględniające fazę przygotowawczą (obróbka komputerowa), różnią się między sobą niewiele, znacznie mniej niż w przypadku offsetu, i jest to w praktyce stosunek ok. 1:2 do 1:5 (dla offsetu byłby to stosunek o kilka rzędów wielkości większy).
  • Każdorazowe odnawianie obrazu drukowego umożliwia personalizację wydruków, np. nadawanie każdej odbitce indywidualnego numeru seryjnego, stosowanie list adresowych itp.
  • Nie ma przestojów pomiędzy kolejnymi zleceniami a ich archiwizacja oraz ponowny druk są proste, szybkie i co bardzo ważne – powtarzalne.
  • Całkowicie cyfrowa obróbka obrazu daje szereg możliwości, jak np. skalowanie, czy też łatwe i pełne zarządzanie kolorem.
  • Możliwość stosowania wielu kolorów, w tym dodatkowych, oraz druku barwnego w różnych modelach koloru (CMYKHexachrome i in. oraz systemy własne producentów urządzeń).
  • Nie ma typowego dla offsetu mycia zespołów farbowych w przypadku wymiany kolorów, a zamiana tonerów jest prosta i szybka.

Offset, druk offsetowy

Druk cyfrowy charakteryzuje się następującymi cechami:

  • materiały przeznaczone do druku są dostarczane do urządzenia drukującego w postaci danych komputerowych,
  • komputerowy zapis cyfrowy pozwala na druk bezpośredni lub poprzez nośnik pośredni,
  • w przypadku występowania nośnika pośredniego obraz znajdujący się na nim jest kasowany i zapisywany na nowo po każdym cyklu drukowania,
  • istnieje możliwość zmian dowolnych elementów graficznych lub tekstowych dla każdej kolejnej odbitki (personalizacja),
  • w urządzeniu najczęściej brak formy drukowej (nie dotyczy risografii). Swoistą formą drukową jest sam zapis cyfrowy,
  • obraz drukowy tworzony jest w cyfrowej maszynie drukarskiej i to bezpośrednio w miejscu, z którego rozpoczyna się druk.

Zalety druku cyfrowego

  • Druk offsetowy można podzielić na:
    • offsetowy druk arkuszowy – podłoże drukowe w postaci arkuszy, farby offsetowe o dużej lepkości utrwalane przez wsiąkanie i polimeryzację, a w przypadku farb UV i hybrydowych przez polimeryzację zainicjowaną nadfioletem.
    • offsetowy druk zwojowy (rolowy) – podłoże drukowe w postaci zwoju, farby lejne
      • coldset – offset „na zimno”: farba utrwalana przez wsiąkanie w papier
      • heatset – offset „na gorąco”: farba utrwalana przez wsiąkanie w papier i odparowanie w wysokich temperaturach (zadrukowana wstęga przed sfalcowaniem przechodzi przez nagrzany do wysokiej temperatury tunel suszący).

    Coldset i heatset używany jest do druku wysokonakładowego, głównie gazet i czasopism. Technika „na gorąco” stosowana jest w szczególności do wydawnictw wyższej jakości, na papierze kalandrowanym i kredowanym.

    Offset wodny – do pojawienia się offsetu bezwodnego technika offsetowa zawsze związana była z drukiem przy użyciu roztworu nawilżającego. W klasycznym offsecie, czyli wodnym, na płaskiej powierzchni formy drukowej znajdują się miejsca hydrofilowe, i te zwilża roztwór wodny, oraz miejsca hydrofobowe, i te zwilża farba drukowa. Między środowiskiem roztworu wodnego a środowiskiem offsetowej farby olejowej występuje odpychanie i ważne jest osiągnięcie stanu równowagi woda–farba, aby woda nie przenikała do farby i odwrotnie. Osiągane jest to przez właściwe dozowanie ilości farby i wody podawanej na formę drukową. Roztwór nawilżający to około 85–95% wody. Dodawane są do niej środki utrzymujące odpowiednią kwasowość roztworu nawilżającego (wartości pH zwykle od 4,8 do 5,2) i jego twardość, jak również środki zmniejszające napięcie powierzchniowe wody, na przykład alkohol izopropylowy (IPA). Niektóre maszyny offsetowe nie są przystosowane do nawilżania cieczą z dodatkiem IPA. Istnieją także maszyny, w których zrezygnowano z nawilżania alkoholowego na rzecz specjalnego roztworu buforowego (tzw. bufora). Zaznacza się tendencja do redukowania ilości IPA lub całkowitej z niego rezygnacji z powodu jego szkodliwości dla środowiska i pracowników. Tendencja ta będzie się nasilać, wymuszając stosowanie odpowiednich buforów.

    Offset bezwodny – rodzaj druku offsetowego, w którym forma drukowa nie jest zwilżana środkiem zwilżającym, tj. wodą z dodatkami. Do druku bezwodnego stosowane są specjalne formy drukowe (formy silikonowe) i specjalne farby cechujące się wysokim napięciem powierzchniowym. Offset bezwodny eliminuje problemy pojawiające się w offsecie klasycznym związane z kontaktem roztworu zwilżającego z farbą drukową (emulgacja farby, utrata połysku farb metalicznych) oraz z podłożem (zawilgocenie podłoża drukowego). Umożliwia też grubsze niż w offsecie klasycznym (tj. ponad 3,5 µm) nałożenie farby ze względu na stosowanie specjalnej formy drukowej (analogia do wklęsłodruku). Jednak koszty druku i problemy technologiczne sprawiają, że w druku offsetowym zajmuje on stosunkowo niewielką przestrzeń niszową (np. zadruk powierzchni niechłonnych)

    Wywoływanie formy offsetowej – proces usunięcia warstwy kopiowej z miejsc niedrukujących formy poprzez rozpuszczenie ich w odpowiednim wywoływaczu. Wywoływanie można wykonać ręcznie lub automatycznie za pomocą wywoływarki.